“Hoe vertel ik mijn kind dat ik kanker heb?”
September 26, 2025
Wanneer je te horen hebt gekregen dat je kanker hebt, staat je leven op z’n kop, en verandert er veel. Dat geldt in de eerste plaats voor jou, maar ook voor de rest van het gezin, en je eerste gedachten gaan bij je gezin vaak naar je kind(eren). Want, hoe vertel je de kinderen dat je kanker hebt, hoe betrek je kinderen bij de verschillende behandelingen, en hoe begeleid je hen tijdens het ziekteproces? Hoe doe je dat en wanneer?
Wanneer vertel je aan je kind dat je kanker hebt?” -“Wat moet ik precies vertellen?” -“Wat als mijn kind bang is dat ik doodga?” Het is begrijpelijk dat je heel veel vragen zult hebben. Ik neem je mee in praktische handvatten en om je kind(eren) direct te kunnen ondersteunen.
Als ouder wil je je kind(eren) beschermen tegen verdriet. Daardoor kan het moeilijk zijn om te vertellen dat je ziek bent. Toch is het verstandig om kinderen te vertellen wat er aan de hand is en hen bij de situatie te betrekken.
“Wanneer vertel je aan je kind dat je kanker hebt?”
- Zodra je als ouder slecht nieuws/ verdrietig nieuws moet gaan vertellen, kun je dit een kind het beste meteen vertellen. Kinderen voelen namelijk haarfijn aan wanneer er iets aan de hand is.
- Op het moment dat jij open en eerlijk uitleg geeft over jouw situatie, geef je hen het vertrouwen dat zij met hun vragen en verdriet bij je kunnen komen. Het is belangrijk dat ze erop kunnen vertrouwen dat er geen zaken voor hen worden achtergehouden.
- Door open en eerlijk te communiceren, geef je je kinderen de kans om zich veilig en begrepen te voelen in een moeilijke periode.
- Als je meerdere kinderen hebt, kijk dan of het mogelijk is hen tegelijkertijd op de hoogte te stellen van je situatie. Kinderen weten dan tegelijk wat er speelt, en kunnen elkaar ook tot steun zijn zijn.
“Wat moet ik precies vertellen?”
- Wees open en eerlijk in datgene wat je verteld, en daarbij mag jij als ouder ook je gevoelens laten zien. Daarmee geef je namelijk je kind ook de kans om ook open te zijn over zijn of haar gevoelens.
- Het kind geef je hiermee ook het gevoel serieus genomen te worden en erbij te horen.
- Praat met een kind op een manier die past bij zijn of haar leeftijd en geef eerlijk antwoord op vragen. Ook op moeilijke vragen.
- We willen als ouder graag de problemen van een kind graag oplossen. Een kind mag ook weten, dat je als ouder niet altijd alles (meteen) kunt oplossen.
- Als je niet vertelt wat er aan de hand is, kan een kind zelf dingen gaan invullen en bijvoorbeeld gaan invullen wat er misschien aan de hand is, waardoor er onrust ontstaat over iets wat niet het geval is. Want kinderen zullen op zoek gaan naar een antwoord op de vragen die ze hebben. Als dit niet komt vanuit de ouders, dan wel via bijvoorbeeld internet of vrienden.
- Als kinderen het antwoord niet krijgen, dan gaan ze fantaseren, en fantasie is vaak erger dan de werkelijkheid. Het is daarom belangrijk dat kinderen op de hoogte zijn van hoe het met de zieke ouder gaat, en hoe de ziekte / behandeling verder gaat, en dat de ouders(s) dit zelf vertellen.
- Het kan voor kinderen lastig zijn om de realiteit onder ogen te zien, want misschien ziet de ouder die ziek is, er helemaal niet ziek uit - vermoeidheid is vaak niet direct zichtbaar, wel voelbaar. Check daarom regelmatig hoe het kind over de ziekte denkt, en stuur bij als zijn/ haar gedachten niet reëel zijn.
“Wat als mijn kind bang is dat ik doodga?”
- Probeer je niet te laten leiden door eigen angsten; een kind vraagt geen dingen waar het niet aan toe is.
- Het is belangrijk om je kind regelmaat en structuur te bieden, zodat zijn of haar leven zo normaal mogelijk door kan gaan. Dit kan houvast geven in een onzekere situatie.
- Steun van een volwassene is voor een kind heel belangrijk in deze periode. Die volwassene kun je zelf zijn, maar ook je partner, een oma of opa, een tante of oom, een vriend(in) of een leerkracht.
- Kinderen kunnen vaak sneller schakelen tussen verschillende emoties of tussen verschillende activiteiten dan volwassenen. Geef hen daarvoor de ruimte. Het helpt hen emotioneel in balans te blijven.
Zelf maak ik regelmatig gebruik van verschillende (prenten) boeken omdat deze boekjes vaak heel helder en in duidelijke (kinder)taal geschreven zijn, zoals Radio Robby, Chemo Kasper en Immuno Lisa. Deze zijn te bestellen bij Leven met en na kinderkanker | Vereniging Kinderkanker Nederland
Een ander mooi voorbeeld is het prentenboek “Grote boom is ziek”, dat ziekte, behandelingen en herstel bespreekt met eenvoudige woorden en creatieve activiteiten. Link naar boek: Grote boom is ziek, Nathalie Slosse | 9789461315861 | Boeken | bol
Worstel jij hiermee en heb je behoefte aan hulp? Schroom niet om contact met mij op te nemen. In een persoonlijk gesprek help ik je graag verder. Dan kunnen we afstemmen wat het beste passend is bij jouw persoonlijke situatie.
“Handige bronnen”
